Ontwikkelingen betreffende de aanleg van Faunapassages
Overzicht van zaken, die in de periode 2014 - 2015 onze aandacht trokken.
      naar faunapassages 2010-2013
           
17-03-2014 Filmpje van otter in de Onlanden bekijk het fimpje van de otter
Afgelopen winter heeft Het Groninger Landschap een speciale camera opgehangen in de Lettelberterpetten, onderdeel van De Onlanden. De camera heeft een hoop mooie beelden opgeleverd met o.a. vos, ree, hermelijn, bruine rat en als hoogtepunt diverse filmpjes van de otter. Sinds ruim een jaar vertoeft er een otter in De Onlanden. Na meerdere waarnemingen vanuit de Drentse kant is de otter afgelopen winter ook regelmatig aan de Groninger kant waargenomen. De otter is een viseter en op de filmbeelden is mooi te zien hoe de otter zich te goed doet aan een paling.
15-04-2014 Natuurplatform en Groninger Landschap verkennen de mogelijkheden voor een faunapassage onder de A28
Als Natuurplatform houden we ons al enige tijd bezig met de vraag of een faunapassage onder de A28 mogelijk ingepast kan worden in de plannen voor een transferium bij De Punt. Op dit moment ligt de verantwoordelijkheid voor de aanleg van die passage bij de provincie Groningen en het in 2004 uitgevoerde onderzoek ging uit van de meest ideale locatie voor zo'n passage: de plaats waar snelweg en Noord-Willemskanaal het verst van elkaar verwijderd liggen. Dat was een mooi ontwerp, maar in uitvoering erg duur. faunapassage1 faunapasaage2
Half april hebben we Michel Krol en Alwin Hut van het Groninger Landschap gevraagd om samen met ons het gebied te verkennen. Daarbij kwamen we gezamenlijk tot de conclusie dat in het zogenoemde 'Noordelijke kwadrant', waar in het Transferiumplan nieuwe natuur is voorzien, heel goed mogelijkheden zijn om een eenvoudige onderdoorgang onder de A28 te realiseren, door halverwege dit kwadrant in het verlengde van een reeds bestaande sloot een tunnel te boren onder de A28 door. Bij het transferium in Haren is deze techniek ook toegepast om voetgangers de gelegenheid te bieden de andere kant van de A28 te bereiken. Wat voor voetgangers kan, moet toch ook voor reeën, dassen, bevers en otters mogelijk zijn... faunapassage1
16-05-2014 Betonnen muur A28 eist zoveelste onnodige slachtoffer site Groninger Landschap
Afgelopen dinsdag werd één van de zeldzame otters die de Provincie Groningen rijk is, doodgereden op de A28 tussen Haren en Groningen. Een paar jaar geleden werd op deze snelweg ook al een bever doodgereden en vrijwel dagelijks verongelukken er meer algemene zoogdieren als ree, das, steenmarter en bunzing.
Het Groninger Landschap en Natuurmonumenten pleiten al jaren voor het oplossen van deze barrière. Vooral toen Rijkswaterstaat besloot een betonnen muur in de middenberm te zetten, werd het voor dieren vrijwel onmogelijk om hier over te steken. Twee jaar terug is er met beperkte middelen op de grootste knelpunten een raster gezet, maar om echt effectief te zijn, zou dit moeten over de gehele lengte van het tracé waar de betonnen muur in de middenberm staat. De organisaties vinden het onbegrijpelijk dat er tussen de natuurgebieden met internationale allure als het Zuidlaardermeer, Drentse Aa-dal en De Onlanden nog steeds geen fatsoenlijke oversteekmogelijkheid is gerealiseerd. De natuurorganisaties doen dan ook met klem een beroep op Rijkswaterstaat en de Provincie Groningen om op te houden met praten, maar tot realisatie over te gaan.
10-10-2014 Brief Natuurplatform aan gedeputeerde Munniksma over mogelijkheid voor faunapassage onder de A28
Op 1 oktober zonden we een brief aan gedeputeerde Munniksma, waarin we meedeelden dat we met twee deskundigen van het Groninger Landschap de situatie rond De Punt in het veld hadden bekeken en dat die wel mogelijkheden zagen voor de aanleg van een niet al te dure ecologische onderdoorgang onder de A28, mogelijk in combinatie met de daar geplande nieuwe oprit.
Ons voorstel aan gedeputeerde Munniksma om een keer samen met het Groninger Landschap ter plekke te gaan kijken naar de mogelijkheid voor zo'n doorgang bij De Punt, werd beantwoord door Akke Kooij van het provinciale team Natuur en Water. Haar antwoord bevatte de volgende punten:
  • Groningse en Drentse deskundigen hebben in het verleden (en ook recentelijk, naar aanleiding van de ontwikkelingen in het gebied) een ecologische doorgang op de door u beschreven plaats bekeken. Ze zijn van mening dat een eco-doorgang op deze plaats wel enigszins helpt, maar slechts voor enkele doelsoorten, en dat dit dus niet de ideale oplossing is voor het knelpunt.

  • De aanleg van zo'n doorgang "meenemen" tijdens een gepland infrastructureel project (zoals de aanleg van een oprit) is dan inderdaad een optie, mits de extra kosten in verhouding staan tot het rendement van de ingreep. De beslissing over de aanleg van die oprit wordt volgend jaar verwacht.

  • Wij schatten de kosten voor het gestuurd boren van een buis onder de A28 op enkele tonnen tot een miljoen. Dat is dan nog zonder inrichting en met de aanname dat een buis onder de aan te leggen oprit binnen dit werk gefinancierd kan worden. Aanpassing van de omgeving tbv het functioneren van de ecodoorgang is dan nog niet meegerekend. Beide provincies hebben geen bestaand budget hiervoor. Voor bescheiden bedragen is er soms wat te bedenken, maar we hebben het hier over een aanzienlijk bedrag. Als er een budget gezocht gaat worden, heeft de oplossing van het knelpunt Drentsche Aa-A28 prioriteit.

  • Het steeds uitblijven van een oplossing voor dit knelpunt GR4 (zie MJPO) zit beide provincies ook hoog. Op dit moment speelt er (onder andere in het kader van de nieuwe natuurwet en het zgn Ottervonnis) landelijk op bestuurlijk niveau een discussie over de verantwoordelijkheid voor het Soortenbeleid, waaronder dit soort oplossingen voor knelpunten bij wegen valt. Wie is verantwoordelijk in het geval van doodgereden beschermde soorten? Is dat EZ, de provincies of de wegbeheerder? Voordat daarover beslissingen zijn genomen, die aanhaken bij de natuurwet of het ottervonnis, zullen provincies én RWS niet snel zelf projecten uitwerken en financieren die hiermee te maken hebben. 

  • We gaan er van uit dat een faunabuis onder de weg als opzichzelf staande maatregel, wat betreft ecologisch rendement laag scoort. De globale inschatting van kosten versus ecologische winst, viel op basisl van het oordeel van onze deskundigen zeer negatief uit en vormt geen aanleiding om een verdere studie uit te voeren. In uw bericht geeft u aan dat de door u geraadpleegde deskundigen wel een oplossing zien. De ecologische en technische onderbouwing, en een globale begroting heeft u niet meegezonden. Een gesprek met gedeputeerde Munniksma is dus op dit moment niet zinvol.
Als Natuuurplatform brengt dit alles ons tot het volgende inzicht: In feite betekent dit antwoord een pat-stelling: De natuurorganisaties zijn doordrongen van het feit dat er iets gebeuren moet. De provincies willen ook graag dat er iets gebeurt. Ook Rijks waterstaat vindt dat in feite. RWS was ook degene die in 2004 opdracht gaf voor een eerste onderzoek naar een faunapassage. Het voornaamste probleem is de financiering. Maar nergens is daarvoor een budget gereserveerd. (Verdampt tijdens de periode-Bleker?) De enige mogelijkheid om hier beweging in te krijgen is de Pers, of de politiek.
11-11-2014 De A28 moet veiliger zijn voor dieren (Persbericht van Groninger Landschap) Persbericht
Groninger Landschap
Acht Groningse natuurorganisaties, waaronder Het Groninger Landschap, hebben een brandbrief geschreven aan verantwoordelijke minister Schultz van Haegen voor een veilige oversteek voor dieren op de A28. Deze dringende oproep is gedaan omdat het stuk van de A28 tussen Groningen–Zuid en De Punt voor dieren een onneembare barrière vormt, bestaande uit een betonnen plaat als middenberm. Nog in mei 2014 werd op de A28 een otter aangereden, een van de twee otters die in de Onlanden waren gesignaleerd.
brief natuur-organisaties
aan de minister
Juist vorige week heeft de rechtbank in Den Haag een uitspraak gedaan dat de Staat een verantwoordelijkheid heeft om de otter toekomstperspectief te bieden in Nederland.
Ook een bever en een boommarter vonden op de snelweg hun einde, naast meer algemene zoogdieren als ree, das, haas, steenmarter en bunzing.
Dagblad vh Noorden: "Zelfs een muis komt er niet over"
Wanneer geprobeerd wordt een dergelijk project weer op de agenda te krijgen, blijkt steeds opnieuw dat Nederland is opgedeeld in instanties, provincies en gemeenten, die elk hun eigen programma en eigen geldpot hebben en die ondanks het bestaan van een Regio Groningen-Assen weinig geneigd zijn dit soort problemen gezamenlijk op te lossen. Misschien dat deze stap om de minister zelf ter verantwoording te roepen meer oplevert? We hopen het van harte. Lees ook het stuk in het Dagblad van het Noorden via de link hiernaast. NOS:
uitspraak rechter
17-11-2014 Bericht Groninger Landschap - De Otter van De Onlanden heeft een partner gevonden FILMPJES:
Sinds het voorjaar van 2013 huist er een otter in De Onlanden. Getuige de vele sporen zwerft het beest door de gehele Onlanden. Door middel van foto’s van een wildcamera was al gezien dat het om een mannetje ging.
Ruim 1,5 jaar na de komst van het mannetje is nu met zekerheid vastgesteld dat het mannetje een vrouwtje heeft gevonden. Op 17 november 2014 heeft een wildcamera van Het Groninger Landschap beelden van beide otters vastgelegd.Het is onbekend waar het vrouwtje vandaan komt. Meest voor de hand liggend is Friesland of omgeving Lauwersmeer. Komende tijd zullen er uitwerpselen van de otters verzameld worden zodat via DNA-onderzoek bepaald kan worden waar de dieren vandaan komen.
mannetjesotter neemt zandbad
Beide otters in beeld
Beide otters roepen naar elkaar
De komst van het vrouwtje is weer een stap in de goede richting voor het ontstaan van een populatie otters in De Onlanden. De hoop is dat het vrouwtje komend voorjaar jongen zal krijgen zodat de populatie door kan groeien. De Onlanden is een geschikt leefgebied voor otters ze vinden beschutting in het moeras en volop voedsel in het water. Bovendien zijn langs de meeste wegen rasters geplaatst of onder de bruggen natuurvriendelijke oevers aangelegd zodat wordt voorkomen dat dieren de wegen oversteken met de kans om doodgereden te worden. Punt van zorg is wel de uitwisseling met andere gebieden zoals het Lauwersmeer en het Zuidlaardermeergebied. Op deze routes zijn nog diverse knelpunten die aandacht verdienen om te voorkomen dat er slachtoffers gaan vallen onder de otters.
13-01-2015 Antwoord staatssecretaris - Alleen de meest urgente knelpunten worden opgelost Antwoord van de staatssecretaris
Het antwoord van de staatssecretaris luidt in het kort als volgt:
"Voorlopig worden door Rijk en Provincies alleen de zeven meest urgente verkeersknelpunten opgelost, die in de uitspraak van het Hof zijn genoemd: Behalve deze zeven meest urgente knelpunten zijn er nog 14 andere knelpunten benoemd, die uiterlijk voor 1 mei 2017 moeten zijn opgelost. Het aanpassen van de A28 ten behoeve van het oversteken van zoogdieren behoort niet tot één van de zeven actuele knelpunten en is ook niet door het Hof als urgent knelpunt benoemd dat uiterlijk 1 mei moet zijn opgelost."

Met andere woorden: Kennelijk moet eerst de rechter bepalen of iets urgent is of niet. Anders onderneemt het Rijk geen actie.
14-02-2015 Kees Boele Natuurlijk - in Harener weekblad - "road pizza's van bever en otter" Kees Boele in
Harener weekblad
Vanuit het Natuurplatform werden in 2014 meerder pogingen ondernomen om de zaak rond de ontbrekende faunapassage bij de A28 onder de aandacht te brengen; alle vrijwel zonder resultaat. We vroegen Kees Boele, bioloog, natuurliefhebber, wereldreiziger, tekstschrijver en nog veel meer, die regelmatig kritische stukjes schrijft voor het Harener weekblad, of hij van zijn kant niet weer eens een poging wilde wagen het onderwerp in de schijnwerpers te zetten. En we vonden hem bereid zijn pen ter hand te nemen.
20-02-2015 Bericht van Arcadis - Faunatunnels dagelijks gebruikt door otters Bekijk de beelden op "Natuurbericht"
ARCADIS monitorde het afgelopen jaar de werking van zestig faunapassages in de provincie Overijssel. Het ging om kleine faunatunnels, looprichels onder bruggen en grote ecoducten. En het blijkt dat het werkt. Vaak met kleine ingrepen kan het sterftecijfer onder dieren significant verminderd worden.
Eind vorig jaar kwam de otter vaak in het nieuws omdat er tientallen werden doodgereden in het verkeer. Op de nu vrijgegeven beelden is te zien dat de otter de faunapassages gebruikt en dat het aanleggen van faunatunnels dus effectief kan zijn.
Veel dieren in Nederland zijn afhankelijk van dagelijkse en seizoensgebonden migratie. Door ons dichte wegennet is er een grote kans dat overstekende dieren worden aangereden. Door het plaatsen van rasters en de aanleg van faunapassages kunnen onnodige aanrijdingen voorkomen worden. De rasters leiden de dieren naar de passages met een veilige oversteek als gevolg.
Uit het onderzoek blijkt dat in totaal wel zo'n twintig soorten gebruik makenvan deze passages, waaronder reeën, dassen, otters, boommarters, andere kleine zoogdieren en amfibieën.
15-04-2015 Dagblad van het Noorden - Otter duikt op in Westerbroek otter
In het natuurgebied Westerbroek is een otter gesignaleerd. Natuurmonumenten vermoed dat het dier afkomstig is van het Zuidlaardermeergebied. Er zijn wel zorgen over de veiligheid van het dier, gezien het drukke verkeer en het ontbreken van goede faunaverbindingen voor dieren. "De otter komt iets te vroeg".
12-05-2015 Natuurplatform - Doorsnijding van het beekdal door A28 in diagonale richting
pleit voor meerdere ecologische doorgangen op verschillende plaatsen.
Diagonale doorsnijding beekdal
Doordat de A28 het beekdal van de Drentsche Aa in diagonale richting doorsnijdt, is er over een zone van meerdere kilometers een verstoring van het ecosysteem. Het is de vraag of één enkele Oost-West verbinding voldoende resultaat oplevert. Een oud-medewerker van Rijkswaterstaat adviseerde ons vooral ook te kijken naar de mogelijkheid van meerdere oplossingen voor natte, droge, brede of smalle doorgangen over de hele zone tussen De Punt en Haren.
De ideeën die we op die manier opdeden in de gesprekken met alle verschillende instanties, kristalliseerden zich tenslotte uit in een "Actieplan", dat we bij de provincie Groningen neerlegden en dat dankbaar ontvangen werd als een bijdrage aan de fase van onderzoek die men nu in zou gaan om te zien of het realiseren van een faunapassage op de een of andere manier haalbaar zou zijn.
21-05-2015 Brief van Natuurplatform aan de verantwoordelijke gedeputeerden van de provincies Groningen en Drenthe lees de brief van het Natuurplatform
Na gesprekken door vertegenwoordigers van het Natuurplatform met een groot aantal natuurbeheerders die verantwoordelijk zijn voor het gebied tussen Groningen en De Punt, is er een brief opgesteld voor de gedeputeerden van beide provincies. Groningen bleek in haar Collegeakkoord de doelstelling te hebben opgenomen dat ze de knelpunten ten aanzien van de faunapassages wil oplossen en daarbij ook meer ruimte wil geven voor het oppakken van initiatieven vanuit de samenleving.
Hierboven een link naar de brief voor de provincie Groningen. Drenthe ontving een vergelijkbare brief.
06-08-2015 Projectplan onderzoek ontsnippering Groningen-Zuid - De Punt Projectplan Provincie Groningen
Al deze inspanningen en het contact met de verantwoordelijke ambtenaren bij de provincie Groningen resulteerden uiteindelijk in een initiatief van de provincie Groningen om een onderzoek te starten naar de ontsnippering van de A28 tussen Groningen-Zuid en De Punt. Doel is een oplossing te vinden in "afgeslankte vorm".
eigendommen natuurorganisaties Actieplan Natuurplatform
haalbaarheidsstudie RWS
De in 2005 gepubliceerde haalbaarheids studie van Rijkswaterstaat naar een faunapassage, die erg ambitieus en duur was, wordt als bestaande informatie meegenomen, evenals het Actieplan van het Natuurplatform en nog door de natuurorganisaties aan te leveren gegevens over soorten die leven in het gebied. schetsontwerp behorend
bij haalbaarheidsstudie RWS
06-10-2015 Startbijeenkomst onderzoek ontsnippering A28 Agenda startbijeenkomst
Op 6 oktober vond in het provinciehuis in Groningen de startbijeenkomst plaats van een onderzoek naar ontsnippering. Het persbericht over deze bijeenkomst werd door de pers gretig opgepikt en verscheen o.a. op RTV-Noord, in het Dagblad van het Noorden en op Natuurnet. concept onderzoeksopdracht
naar OVERZICHT faunapassage - A28
           
home ruimtelijke ordening Natura 2000 2010-2013
actueel natuurbeheer EHS - NNN 2014-2015
data natuur en recreatie Faunapassages passage - A28
thema's informatiepagina's bermbeheer  
contact projecten Nat.plf boeren & natuur  
links dia-presentaties    
archief KAARTEN    
nieuwsbrief    
homepage
actualiteiten
archief
Ballooërveld
belvedères
bermbeheer ecologisch algemene info
bermbeheer project Natuurplatform
bevers
boeren & natuur
bugxter
contact
das
doorfietsroute
Duinweg-Beekdal (project-algemeen)
Duinweg-Beekdal (eerste aanzet)
Duinweg-Beekdal - ENQUETE
Duinweg-Beekdal (actueel)
EHS (ecologische hoofdstructuur) (NNN)
Faunapassages - algemeen
Faunapassage - A28
fietspad Okkenveen aanleg
fietspad - paradise lost
fietspad Okkenveen protest
fietspad inspreken NBEL
fietspad-brief NBEL
fietspad-brief Gemeente
fietspad-handhavingsverzoek-LNV
fietspad officiele opening
fietspad aanzet evaluatie
fietspad monitoring
gastransportleiding
INTO NATURE - kunstproject
KAARTEN
Landgoed Buiten - bouw 7 huizen
links
Natuurerven Midlaren
N34-verdubbeling
NNN (Natuurnetwerk Nederland) (EHS)
Natuur en recreatie
Natuurplatform-oprichting
Natura 2000 algemeen
Natura 2000 Drentsche Aa
New Forest
nieuwsbrieven
roggelelie
Roodzanden
Ruimtelijke Ordening-algemeen
RO-Gemeente Assen Structuurvisie
RO-Gem. Tynaarlo Bestemmingsplan
RO-Omgevingsvisie Prov. Drenthe
Transferium De Punt
vogels en recreatie
Westerlanden-Besloten Venen
Wildeveen