| EEN AANZET TOT ECOLOGISCH BERMBEHEER | naar algemene info over bermbeheer |
||||
| Op deze pagina's doen we verslag van onze inspanningen om via ons project ECOLOGISCH BERMBEHEER de toestand van weg- en waterkanten in het Drentsche Aa gebied te verbeteren. |
|||||
| 03-04-2012 | Gesprek met Ibele Jan Soet van de gemeente Tynaarlo - over het bermbeheer | ||||
| De projectgroep Ecologisch Bermbeheer heeft in 2011 al een gesprek gevoerd met Ibele Jan Soet van de gemeente Tynaarlo over de mogelijkheden het bestaande bermbeheer te veranderen. Hij liet toen weten, dat in 2012 de contracten met de loonwerkers die het beheer deden, zouden aflopen en de gemeente daarna weer open kon staan voor een andere aanpak. In maart van dit jaar berichtte hij ons, dat hij bezig was met het herzien van het beleid t.a.v. de bermen en sloten in gemeentelijk eigendom. Daartoe wilde hij gesprekken voeren met diverse instanties, waaronder ook het Natuurplatform Drentsche Aa, het IVN, het Waterschap en LTO. |
|||||
| Ter voorbereiding van dit gesprek stuurden we hem een voorstel voor vernieuwing van het bermbeleid, zoals het Natuurplatform dat ziet. Tijdens het gesprek bleek dat hij welwillend stond t.o.v. onze ideeën, maar dat het machinepark van de Gemeente voorlopig nog een belemmering kan vormen. Het is de bedoeling dat de gemeente in de komende periode het grootste deel van het onderhoud zelf gaat doen. En aangezien er ook een maai-zuigcombinatie bij de gemeente aanwezig is, zal die ook waar nodig worden ingezet. Er is voorlopig geen geld beschikbaar voor vernieuwing van het machinepark. (zie voor de nadelen van een maai-zuigcombinatie de link naar de Algemene Uitgangspunten Bermbeheer in de kolom rechts) | |||||
| Ibele Jan Soet benadrukte verder, dat er binnen de gemeente Tynaarlo ook locaties zijn waar kruidenmengsels zijn toegepast. Sommige van die locaties komen al tot “rust” (dus minder storingsplanten) en geven momenteel al een kleurrijk beeld. Voorbeelden zijn o.a.; bedrijventerrein Vriezerbrug in Tynaarlo (zone tussen de snelweg en bedrijven), Voorkampen in Zuidlaren, Winkelakkers in Zuidlaren, en de Fledders in Vries. De gemeente wil graag meer van deze locaties hebben, maar stuit nu nog vaak op weerstand vanuit de bewoners. Om meer begrip voor dit onderwerp te krijgen wordt er dit jaar een informatiemarkt georganiseerd die in het teken staat van biodiversiteit. |  informatiemarkt biodiversiteit |
||||
| 26-04-2012 | Gesprek Natuurplatform met vertegenwoordigers van het IVN uit Eelde, Vries en Zuidlaren | ||||
| Voorafgaand aan het gesprek van de IVN-afdelingen met Ibele Jan Soet, is er op initiatief van het Natuurplatform gezamenlijk vooroverleg gevoerd om de belangrijke punten op een rijtje te zetten. | |||||
| In het verleden is met name de afdeling Eelde actief geweest op het gebied van ecologisch bermbeheer. Er is indertijd een uitstekend rapport over ecologisch bermbeheer opgesteld door de Grontmij (Ru Bijlsma), dat als basis moest dienen voor het beheer. Bij de samenvoeging van de gemeenten Vries, Eelde en Zuidlaren is een en ander een beetje op de achtergrond geraakt en heeft de gemeente Tynaarlo het ecologisch sloot- en bermbeheer gedeeltelijk beperkt tot een aantal kansrijke bermen en sloten, mede vanwege de kosten. Ook politiek ligt het vaak moeilijk (klagende mensen). Voor het IVN ligt hier een taak op het gebied van educatie, inventarisatie en monitoring. | |||||
| In de oude gemeente Vries is op advies van de Vriezer Milieuraad in de jaren '80 begonnen met maaien en afvoeren van een aantal bermen die nog steeds voedselarm waren. (Bij de ruilverkaveling waren nog al wat bermen opgehoogd met grond van elders.) Dit beheer van verschralen, is op sommige bermen tot aan de herindeling doorgezet. Een tijd lang gebeurde dit door boeren in loonwerk die het hooi konden afzetten. Ook werd in die periode van een aantal droge sloten het ene jaar het ene talud en het andere jaar het andere talud geschoond. Dan hoeven de overgebleven vlinders alleen maar de weg over te steken. Na de gemeentelijke herindeling zijn een aantal van de meest geschikte (d.w.z. voedselarme zand)bermen in dit regiem gebleven. Met goed resultaat. Vanwege de kosten is dit beperkt tot slechts enkele bermen, namelijk die waar tegen geringe kosten het meeste resultaat behaald kon worden. Het IVN schreef over dit bermbeheer geregeld artikeltjes in de Vriezer Post. De inventarisatiekaarten dateren van vóór de herindeling en hierop staan de bermen die ecologisch beheerd worden als groene lijnen ingetekend. Na de herindeling is dit beheer op betreffende bermen in de voormalige gemeente Vries doorgezet zonder er verder ruchtbaarheid aan te geven. |
 kaart ecologisch bermbeheer 2009 |
||||
| Eén kosteloos systeem heeft de nieuwe gemeente niet overgenomen. Dat betreft het onderhoud van bermsloten, die tegenwoordig om het jaar helemaal worden kaalgeschoren. Alle vlinders en insecten worden daarbij vernietigd. Hebben ze zich het jaar daarop weer enigszins hersteld, dan worden ze bij de volgende maaironde weer om zeep geholpen. Als het ene jaar de ene kant en het andere jaar de andere kant van de sloot gemaaid wordt, hebben de vlinderpoppen die in het uitgebloeide gras van de ongemaaide slootkant hangen de kans om in het voorjaar weer uit te vliegen, en ook een jonge egel kan in leven blijven. Dit vergt slechts een goede voorlichting en het kost niets. Het huidige beheer van alles kaal maken en uitdiepen is een perfect systeem van natuurvernietiging. | |||||
| april 2012 | Evaluatie van bermbeheer door het Waterschap | ||||
| Ook met de ecoloog van het Waterschap Hunze en Aa's is in de afgelopen tijd regelmatig contact geweest over het onderhoud van slootkanten en watergangen. Het maaibeleid wordt door het Waterschap zelf regelmatig geëvalueerd aan de hand van foto's die jaarlijks op een aantal vaste plaatsen worden genomen. In 2011 is er door het Waterschap op vrij grote schaal eenzijdig onderhoud gepleegd, dat wil zeggen dat in de eerste ronde eenzijdig de vegetatie op het talud is blijven staan. | |||||
| Verder wordt er nagegaan of bij afschrijving van delen van het machinepark er machines kunnen worden ingezet die minder verstorend doorwerken op de fauna. Met zes waterschappen is daar een inventarisatie van gemaakt: Welke machine heeft welk effect, en wat is vanuit oogpunt van fauna meer en minder gewenst? Samenvatting van conclusies uit dit rapport Effecten van materieel op fauna: |
 'Fauna is niet te missen' Impact huidige maaimethoden |
||||
|
|||||
| 23-07-2012 | Brief van Natuurplatform over nutteloos maaien over de volledige breedte van bermen. | ||||
| Geachte heer Soet, Ik las in de Oostermoer dat er op bermbeheer e.d. fors bezuinigd moet worden. Dan verbaast het me dat er maai-zuigcombinaties van de gemeente rondrijden die volstrekt nutteloos bezig zijn. Zoals op deze foto bij Okkenveen, richting Ydermade. Kort gras nog een beetje korter. Het valt me op dat steeds meer van dit soort apparaten worden ingezet, die juist funest zijn voor de ecologie. Het zou een stap voorwaarts zijn, als niet alleen ecologisch waardevolle bermen gespaard werden maar ook gewone bermen in het landelijke gebied die breed genoeg zijn. Er zijn veel brede bermen die zich daarvoor lenen. De plantjes komen daarna vanzelf. Met vriendelijke groet, Philippe Boucher |
 maai-zuigcombinatie |
||||
 brede berm Ydermade |
|||||
| Iebele Jan Soet: Het klopt dat vanaf volgend jaar bezuinigd moet worden op het beheer van bermen en sloten. We gaan met name een groot aantal sloten minder frequent maaien. De meningen verschillen over de schade aan de fauna door de inzet van de verschillende machines. De huidige machine voert de maatregel in één werkgang uit en er wordt in ieder geval verschraald. Dit scheelt behoorlijk in kosten t.o.v. maaien, harken en verzamelen (3 werkgangen, 3 x onrust en schade). Foto 1 is inderdaad volstrekt nutteloos werk en ik heb hier de uitvoerende dienst ook over aangesproken. Helaas is deze berm door één van uw medeburgers eerder gemaaid (dit zien wij helaas op meerdere locaties) Foto 2: afgelopen voorjaar met de 3 IVN afdelingen de bermbeheer kaarten doorgenomen. Dit heeft geresulteerd in dat er een aantal bermen van primair naar ecologisch is gegaan (dus 2 x per jaar klepelen naar 2 x per jaar maaien en afvoeren) Daarnaast zijn een aantal bermen die 2 x per jaar gemaaid werden naar 1 x per jaar gegaan. Kortom al een hele stap voorwaarts. De door u opgestuurde foto is inderdaad nog een locatie die bij de eerste maaibeurt (juni/juli) grotendeels kan blijven staan. Zal deze notitie ook verwerken voor volgend jaar. |
|||||
| Uit het antwoord blijkt, dat in het beleid van de gemeente vooral de kosten doorslaggevend zijn. Vandaar dat de maai-zuigcombinatie voorlopig nog niet uit beeld is. Resultaat van het overleg met het IVN is wel, dat het onderhoud van een aantal bermen is teruggeschaald naar een minder intensieve vorm van beheer. Als kleine stap voorwaarts is het klepelen op een aantal plaatsen vervangen door maaien en afzuigen. Ook is men bereid in te gaan op suggesties om niet altijd iedere berm over de volledige breedte te maaien. Het advies van het IVN om ieder jaar een deel van de vegetatie ongemoeid te laten, is echter niet overgenomen. Het grootste deel van de bermen moet kennelijk toch één keer per jaar helemaal kaal en schoon. Volgens Iebele Jan Soet verschillen de meningen over de schade aan de fauna door de inzet van de verschillende machines nogal. Uit het rapport van de Waterschappen over de impact van maaimachines op de fauna blijkt echter overduidelijk dat er wel degelijk een duidelijk beeld bestaat. En als er dan al schadelijke machines gebruikt moeten worden, omdat die nog niet zijn afgeschreven, is juist het eenzijdig maaien van bermen of slootkanten een goed alternatief om al te grote schade te beperken. Zie het rapport "FAUNA IS NIET TE MISSEN" elders op deze pagina. |
|||||
| 24-07-2012 | Verslag vanuit het Waterschap over beheer van bermen en sloten in gebied Van Duinweg tot Beekdal | ||||
| De ecoloog van het Waterschap maakt iedere zomer een fotoronde door het gebied om te zien hoe beheer en onderhoud verlopen en of de afspraken die gemaakt zijn door de onderhoudswerkers goed zijn uitgevoerd. De intenties zijn goed, maar de praktijk, waarin de buitendienst de opdrachten moeten uitvoeren is soms weerbarstig. Toch wordt er vooruitgang geboekt. Eén van die afspraken was, om (waar mogelijk) de vegetatie op taluds van watergangen die het waterschap zelf onderhoudt, in ieder geval eenzijdig te laten staan tot minimaal 15 juli en zo mogelijk tot de volgende maaironde van eind augustus/september. In zijn algemeenheid heeft men zich door het gehele gebied heen behoorlijk goed aan deze opdracht gehouden. Resultaat: vele extra kilometers lang (eenzijdig) ongemaaide taluds in mei/juni/juli. Van de kade langs de Drentsche Aa is conform de afspraak alleen de kruin gemaaid. |
 Tolhuisweg eenzijdig gemaaid |
||||
| Opvallend was dat de watergang langs de Tolhuisweg in Midlaren grotendeels wel tweezijdig is gemaaid, evenals de afvoersloot richting Drentsche Aa. Bij deze laatste was dat waarschijnlijk een praktische kwestie (aan het eind gekomen moet er langs dezelfde route terug gereden worden en neemt men gewoon de overkant van de sloot even mee). Langs de Tolhuisweg is dat niet het geval en daar had dan ook overal eenzijdig gemaaid kunnen worden. Bij de evaluatie met de werkers zal dit aan de orde gesteld worden. Een andere suggestie die aan de buitendienst wordt meegegeven is: Laat op plekken die zich daartoe lenen de vegetatie ook in de winter overstaan. In Noord-Groningen wordt dat al wel gedaan, maar hier gebeurt dat nog te weinig. |
 Tolhuisweg tweezijdig gemaaid |
||||
| 21-10-2012 | Bloeiende bermen in de herfst... |  |
|||
| Ook in de herfst kunnen bermen overdadig bloeien, als ze niet gemaaid zijn... Hier de berm langs het fietspad aan de Groningerstraat te Midlaren, vlak naast de bushalte richting Groningen. | |||||
| naar top van pagina | |||||
| naar overzicht 2013 | |||||
